اتوکلاو آزمایشگاهی یکی دیگر از دستگاه های اساسی مورد نیاز آزمایشگاه می باشد که با استفاده از حرارت بخار آب تحت فشار، برای استریل کردن به کار می رود.

اتوکلاو آزمایشگاهی دستگاهی است که برای استریل کردن وسایل و مواد آزمایشگاهی به کار می­رود. استریل کردن فرایندی است که در آن میکروارگانیسم­ها و عوامل انتقال دهنده آن‌ها از جمله قارچ، باکتری، هاگ یا اسپور و ویروس از سطح اجسام پاکسازی می‌شوند.

دستگاه اتوکلاو برای مراکز عمومی بهداشت، آزمایشگاه بالینی، تحقیقاتی و میکروبیولوژی، پزشکی، دندان پزشکی و دامپزشکی که استریل کردن در آن ها اهمیت دارد کاربرد بسیاری دارد. در این محیط ها به دلیل اهمیت بهداشت باید تحت هر شرایطی گندزدایی به بهترین نحو ممکن انجام بگیرد.

راهنمای استفاده از دستگاه اتوکلاو آزمایشگاهی

یکی از سوالات متداولی که برای نحوه ی کار با اتوکلاو پرسیده می شود، نحوه ی اتصال به برق شهری است. به طور کلی اتوکلاو با برق 220 ولت و فرکانس 50 هرتز کار می کند. نوسانات 180 تا 220 ولت هیچ مشکلی در کارکرد اتوکلاو ایجاد نمی کند. توجه کنید که اگر این تغییرات بیشتر از حد فوق باشد باید یک ترانسفورماتور مناسب در آن بگذارید. سیم کشی آن هم باید از سیم الکتریکی به قطر 2 میلی متر باشد.

برای آبگیری اتوکلاو باید درب دستگاه را باز کنید و سپس سینی را بیرون بکشید. تا لبه پلیت max درون آن آب بریزید. وسایل را در اتوکلاو گذاشته و درب را ببندید. در این مواقع اگر دستگاه به اندازه ی کافی آب نداشته باشد روی صفحه ی نمایشگر ارور نمایان می شود و این یعنی LED مربوط به water خاموش است.

وقتی اتوکلاو به اندازه کافی آبگیری شد شما می توانید مدت زمان استریل شده را تنظیم کنید. کلید on را بزنید. چون از قبل دستگاه آبگیری شده است. بعد از آن دستگاه به صورت خودکار مراحل را انجام می دهد. اگر نیاز به تغییر زمان استریل بود دستورالعمل زیر را انجام بدهید. کلید SET را بزنید. صفحه نمایشگر به صورت خودکار مراحل را انجام می دهد.اگر نیاز به تغییر زمان استریل بود دستوالعمل زیر را انجام بدید.

کلید SET را بزنید. صفحه نمایشگر به صورت 15:00 در می اید. مجددا SET را بزنید تا بتوانید با کلیدهای up و down تغییر ایجاد کنید. سپس SET را 3 بار فشار داده تا به حالت دما برگردد و اماده ی START شود و این مدت تایم در حافظه ذخیره می شود. در این حالت المنت دستگاه روشن می شود. چراغهای HEATER و WATER با رسیدن دمای دستگاه به 121.5 درجه سانتی گراد، روشن می شود. چراغ گرم کن HEATER خاموش می شود و تایم استریل به صورت معکوس شروع به کار می کند. اگر خواستید مدت زمان استریل را ببینید، کلید TIME/DOOR را فشار بدهید تا مدت زمان باقیمانده از استریل را به شما نشان بدهد. بعد از 15 ثانیه خود به خود به حالت اولیه برگشته و دمای اتوکلاو را نشان می دهد. وقتی زمان استریل LED تمام شد گرمکن خاموش می شود و جمله ی end of sterile روی نمایشگر نمایش داده می شود. در این حالت باید دکمه ی power را فشار دهید تا خاموش شود. شیر تخلیه ی بخار روی درب را باز کنید تا بخار به طور کامل خارج شود و درجه فشار روی درب به صفر برسد. در نهایت درب اتوکلاو را باز کنید.

اجزای اصلی اتوکلاوها

1-چمبر: محلی است که وسایل را در داخل آن قرار می­دهند و عمل استریل سازی در آن صورت می­گیرد.

2-شیر برقی: بسته به نوع اتوکلاو تعداد آن‌ها متفاوت است و عمل باز و بسته کردن مجاری و منافذ مختلف دستگاه را در طول مراحل مختلف یک سیکل بر عهده دارند.

3-مولد بخار: در برخی از انواع اتوکلاوها مولد بخار وجود دارد که آب را به بخار تبدیل کرده و به چمبر تزریق می­کند.

4-المنت: در برخی از اتوکلاوها، المنت دور چمبر پیچیده و با ایجاد حرارت باعث تبدیل آب به بخار می­شود.

5-مخزن آب: این مخرن جهت ذخیره آب لازم برای استریل کردن مواد داخل دستگاه اتوکلاو است.

6-کندانسور: به صورت یک میله فلزی و مارپیچ است که بخارات با عبور از آن به مایع تبدیل می‌شوند و به داخل مخزن آب مصرفی می­ریزند.

7-سنسور دما: یک ابزار مکانیکی است که میزان فشار بخار را در محفظه استریلیزاسیون و در محفظه بیرونی نشان می­دهد و مقادیر را جهت کنترل به برد دستگاه ارسال می­کند.

8-برد الکتریکی: کلیه عملیات پردازش و کنترل دستگاه و صدور فرمان آن‌ها به شیرهای برقی در این قسمت انجام می­شود.

9-پمپ آب: آب مقطر را از مخزن به چمبر یا مولد بخار پمپ می­کند.

10-شیر اطمینان: برای ایمنی بیشتر سیستم، شیر اطمینان در آن تعبیه شده تا در صورتی که فشار از حد آستانه بالاتر رود، وارد عمل شده و باعث تخلیه بخارها شود.

11-ترموستات ایمنی: برای ایمنی الکتریکی بیشتر سیستم از ترموستات جهت قطع برق کلی سیستم استفاده می­شود.

12-پمپ وکیوم: در برخی از انواع اتوکلاوها پمپ وکیوم وجود دارد و عمل وکیوم و مکش را انجام داده و باعث ایجاد فشار منفی در چمبر می­شود.

13-نگهدارنده سینی: در داخل چمبر  سینی قرار داده می­شود و ابزار استریل را روی آن می­چینند.

14-فن: در برخی دستگاه­ها جهت خنک کردن سیستم داخلی از فن استفاده می­شود.

15-درب اتوکلاو:  درب دستگاه محفظه استریلیزاسیون را از محیط خارجی جدا می­کند و مجهز به ابزاری است که در زمان بالا رفتن فشار داخل محفظه از باز شدن درب دستگاه جلوگیری کند.

رایج ترین نوع اتوکلاو ِ، اتوکلاو های آزمایشگاهی می باشند که مشخصات آن به شرح زیر می باشد :

• در سایزهای 10 -25- 50-75 و 100 لیتری می باشند
• دستگاه تماما از جنس استیل میباشد( درب ، طوقه ، مخزن و کاور دستگاه )
• مجهز به برد دیجیتال می باشد
• دارای سیستم مصرف بهینه انرژی با راندمان بالا و سیستم کنترل پسماند دمای المنت
• مجهز به سیستم کنترل سطح آب الکترونیکی ( قطع برق المنت در زمان کمبود آب )
• اتوکلاو دارای شیر اطمینان ایتالیایی با گواهی CE و گواهی صلاحیت عملکرد از کشور ایتالیا
• گیره های نگهدارنده درب نشکن و آنتی باکتریال
• اتوکلاو آزمایشگاهی با برد دیجیتال دارای یکسال گارانتی و ده سال خدمات پس از فروش می باشد.

انواع اتوکلاو آزمایشگاهی در حجم ها متفاوت: